ปัจจุบันประเทศไทยเดินหน้าสู่ “สังคมผู้สูงอายุเต็มรูปแบบ” ตั้งเเต่ปี 2567 ซึ่งหมายความว่าประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปจะมีจำนวนมากกว่า 1 ใน 5 ของประชากรทั้งประเทศ การเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้ครอบครัวต้องเผชิญความท้าทายในการดูแลผู้สูงอายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะในกรณีที่ผู้สูงวัยมีโรคประจำตัวหรือข้อจำกัดด้านการใช้ชีวิตประจำวัน
เมื่อพูดถึงสถานที่สำหรับการดูแลผู้สูงอายุ หลายคนอาจคุ้นหูกับคำว่า โรงพยาบาลผู้สูงอายุ บ้านพักคนชรา และ เนอร์สซิ่งโฮม แต่หลายครอบครัวยังไม่แน่ใจว่าทั้งสามแห่งนี้แตกต่างกันอย่างไร และควรเลือกใช้บริการแบบใดให้เหมาะกับสภาพร่างกายและความต้องการของผู้สูงวัย
โรงพยาบาลผู้สูงอายุ (Elderly Care Hospital)
โรงพยาบาลผู้สูงอายุคือสถานพยาบาลที่เน้นการดูแลรักษาผู้สูงวัยโดยเฉพาะ มีทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ พยาบาล และนักกายภาพที่มีประสบการณ์ตรง อุปกรณ์ทางการแพทย์ เช่น เครื่องตรวจสมรรถภาพร่างกาย เครื่องมือกายภาพบำบัด หรือเครื่องตรวจสมอง ล้วนออกแบบมาเพื่อรองรับการวินิจฉัยและรักษาที่ซับซ้อน
เหมาะสำหรับผู้สูงอายุที่มีโรคเรื้อรัง ต้องการการดูแลรักษาอย่างต่อเนื่อง หรืออยู่ในภาวะที่ต้องการการฟื้นฟูร่างกายหลังการผ่าตัด จุดเด่นคือมาตรฐานทางการแพทย์สูง แต่ข้อจำกัดคือบรรยากาศอาจไม่อบอุ่นเหมือนการอยู่บ้าน และค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง
บ้านพักคนชรา (Elderly Care Home)
บ้านพักคนชราเป็นสถานที่สำหรับผู้สูงอายุที่ยังสามารถใช้ชีวิตประจำวันได้บ้าง แต่ต้องการคนช่วยเหลือเป็นบางเรื่อง เช่น การอาบน้ำ แต่งตัว การทำอาหาร หรือการดูแลความปลอดภัยในชีวิตประจำวัน บุคลากรส่วนใหญ่เป็นผู้ดูแลที่มีประสบการณ์ แต่ไม่ได้เน้นบริการทางการแพทย์มากนัก จุดเด่นของบ้านพักคนชราคือบรรยากาศแบบครอบครัว การอยู่ร่วมกับผู้สูงอายุคนอื่น ๆ ที่ช่วยลดความเหงาและสร้างปฏิสัมพันธ์ทางสังคม เหมาะกับผู้สูงวัยที่ไม่เจ็บป่วยรุนแรง แต่ต้องการการดูแลขั้นพื้นฐานและสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย
เนอร์สซิ่งโฮม (Nursing Home)
เนอร์สซิ่งโฮมเป็นทางเลือกที่อยู่ระหว่างโรงพยาบาลผู้สูงอายุและบ้านพักคนชรา โดยมีทั้งการดูแลพื้นฐานในชีวิตประจำวัน และการดูแลทางการแพทย์ควบคู่กัน ภายในเนอร์สซิ่งโฮมมักมีทีมแพทย์ พยาบาล และผู้ช่วยดูแลที่ผ่านการอบรมเฉพาะด้าน ทำให้ผู้สูงอายุได้รับการดูแลทั้งด้านสุขภาพกายและสุขภาพใจ นอกจากนี้ยังมีสิ่งอำนวยความสะดวก เช่น อาหารตามหลักโภชนาการ กิจกรรมนันทนาการ และโปรแกรมกายภาพบำบัด เหมาะกับผู้สูงวัยที่มีโรคประจำตัว ต้องการติดตามอาการ แต่ยังอยากมีชีวิตประจำวันในบรรยากาศที่ไม่เคร่งเครียดเหมือนโรงพยาบาล
การตัดสินใจเลือกสถานที่ดูแลผู้สูงอายุควรพิจารณาจากปัจจัยดังนี้:
- สภาพร่างกายและโรคประจำตัว
- หากมีโรครุนแรงหรือหลังการผ่าตัด → โรงพยาบาลผู้สูงอายุ
- หากสุขภาพทั่วไปดี แต่ต้องการผู้ดูแลพื้นฐาน → บ้านพักคนชรา
- หากมีโรคประจำตัวแต่ไม่ถึงขั้นวิกฤต → เนอร์สซิ่งโฮม
- งบประมาณของครอบครัว
- โรงพยาบาลผู้สูงอายุมีค่าใช้จ่ายสูงสุด
- บ้านพักคนชรามีค่าใช้จ่ายที่เข้าถึงง่ายกว่า
- เนอร์สซิ่งโฮมอยู่ในระดับกลางถึงสูง ขึ้นอยู่กับการบริการ
- ความต้องการด้านจิตใจ
- ผู้สูงอายุหลายคนต้องการบรรยากาศที่อบอุ่นและไม่รู้สึกโดดเดี่ยว บ้านพักคนชราและเนอร์สซิ่งโฮมจึงตอบโจทย์ในมิติของ “เพื่อนร่วมชีวิต” ได้มากกว่าโรงพยาบาล
โรงพยาบาลผู้สูงอายุ บ้านพักคนชรา และเนอร์สซิ่งโฮม ต่างมีจุดเด่นและข้อจำกัดที่แตกต่างกัน ครอบครัวควรทำความเข้าใจรูปแบบการบริการของแต่ละประเภท และเลือกให้เหมาะสมกับสุขภาพ ความต้องการ และงบประมาณ เพื่อให้ผู้สูงอายุได้รับทั้งการดูแลที่ถูกต้อง และคุณภาพชีวิตที่ดีที่สุด
